Góc làm việc

Nhà ở là để ở, nghỉ ngơi, sinh hoạt gia đình… Đó là chức năng chính của ngôi nhà. Tuy vậy, thực tế thì trong ngôi nhà ở vẫn có nơi làm việc, phòng làm việc. Có người làm việc ở công sở về nhà vẫn phải làm tiếp nên cần phòng làm việc; có người lại làm thêm công việc khác, cũng cần phòng làm việc; có người lại làm việc ở nhà là chủ yếu. Vì lẽ đó, phòng làm việc, hay khiêm tốn hơn là góc làm việc là không thể thiếu trong mỗi không gian sống.

Để góc làm việc thẩm mỹ và hiệu quả, cần lưu ý một số điểm sau.

Vị trí và chức năng

Góc làm việc trong nhà (được hiểu bao gồm như một góc nhỏ trong không gian lớn hay phòng làm việc độc lập) nên được đặt ở những chỗ yên tĩnh, thoáng đãng, có ánh sáng tự nhiên. Nếu là góc làm việc có tính tăng cường (làm vào buổi tối, do ban ngày làm ở công sở) thì nên đặt ở gần phòng ngủ (nếu là phòng độc lập) hoặc ngay trong phòng ngủ.

Trong điều kiện diện tích và cấu trúc phòng ngủ cho phép, nên ngăn cách linh hoạt khu vực làm việc và giường ngủ để có sự tập trung cần thiết và tránh gây ảnh hưởng hoạt động của nhau. Góc làm việc có thể đặt ở những không gian chung nhưng tránh bị giao thông cắt qua. Những góc làm việc dạng này cũng cần bố trí gần các phòng chức năng khác có tính hỗ trợ (phòng vệ sinh).

Nếu như góc làm việc trong nhà được sử dụng với thời gian dài trong ngày, tần suất cao (như một văn phòng tại gia) không nhất thiết phải quá gần hay trong phòng ngủ. Dạng này thường là những phòng làm việc độc lập của một số người làm các công việc nghiên cứu, viết lách, sáng tác, thiết kế mang tính chủ động, không hoặc ít phụ thuộc vào hệ thống làm việc của công sở (dù có thể về hành chính, họ vẫn là nhân viên của cơ quan hay công sở nào đó).

Góc làm việc trong nhà có thể được tổ chức như một phòng sách, thư viện gia đình hay phòng sinh hoạt chung của gia đình mang tính học thuật và giải trí yên tĩnh, như đọc sách, chơi cờ.

Bàn làm việc

Là vật dụng quan trọng hàng đầu của góc làm việc. Có thể một cái bàn (cùng ghế) đã là một góc làm việc được. Tùy từng diện tích không gian, ý đồ tổ chức mặt bằng không gian mà lựa chọn kích thước bàn phù hợp. Một chiếc bàn làm việc đơn thường có chiều rộng 55 – 60cm, chiều dài khoảng 1,1 – 1,2m. Chiều rộng ít khi thay đổi, tuy nhiên chiều dài có thể thay đổi theo nội thất của phòng, có thể kéo dài hết cửa sổ, hết bức tường hoặc có hình chữ L.

Trong một số trường hợp đặc biệt, do đặc thù của công việc, ví như người làm thiết kế cần bàn rộng để vẽ hay trải các bản vẽ khổ lớn; thì bàn làm việc phải được “đo ni đóng giày”.

Bàn làm việc (bàn viết), chỗ ngồi chính cần được bố trí gần cửa sổ, giếng trời, có ánh sáng tự nhiên. Nguồn sáng có thể là trước mặt hoặc bên cạnh (bên trái là tốt nhất), tránh bị ngược sáng, sấp bóng (nguồn sáng chiếu sau lưng). Trong trường hợp nguồn sáng tự nhiên yếu cần tăng cường chiếu sáng nhân tạo.

Bàn làm việc là vị trí quan trọng nhất, vì vậy cần bố trí các thành phần hỗ trợ cho bàn làm việc sao cho hợp lý để thuận tiện trong quá trình làm việc, ví dụ máy móc, sách vở, công cụ…

Tùy cách thức làm việc theo kiểu truyền thống (viết, vẽ, đọc, tra cứu…) hay cách làm việc hiện đại liên quan đến công nghệ (máy tính, máy in, thiết bị điện tử, thiết bị số) mà ưu tiên cho yếu tố đó ở khu làm việc. Với các bàn làm việc kiểu hiện đại, cần xác định vị trí thiết bị để đấu nối khoa học, hợp lý (máy tính và các thiết bị ngoại vi) và để chuẩn bị hạ tầng phù hợp (vị trí ổ điện, đường điện thoại, internet).

Giá sách, tủ sách

Dù chủ thể làm việc theo cách thức và công nghệ hiện đại với máy tính, thiết bị kỹ thuật số; thì giá sách (hay kệ sách, tủ sách) vẫn là thứ cần thiết không thể thiếu. Bởi dù không dùng đến sách tham khảo, nghiên cứu chuyên sâu thì ai làm việc cũng có những hồ sơ, tài liệu, văn bản hay những cuốn sách bình thường, sách hỗ trợ hay tạp chí, báo in – những thông tin cần thiết trong quá trình làm việc.

Và điều đó cần giá sách hay tủ sách để chứa đựng và lưu giữ. Với những người làm công việc viết lách, nghiên cứu thì tủ sách càng không thể thiếu, là yếu tố cực kỳ quan trọng và là “tài sản” của họ.

Tủ sách, giá sách nên bố trí ở những mảng tường đặc, những “góc chết” để tận dụng vị trí tốt hơn cho bàn làm việc. Cần căn cứ vào kích thước các loại sách chủ yếu của chủ nhân để thiết kế hợp lý và tránh lãng phí không gian chứa đựng. Cần chú ý khoảng cách giữa cách thanh ngang, không nên lớn quá vì sách rất nặng có thể gây võng.

Nếu là tủ sách lớn nên thiết kế các ô linh hoạt để có thể kết hợp đặt các đồ trang trí, đồ lưu niệm; có phần ngăn tủ có cánh để cất chứa sách ít sử dụng, sách lưu trữ, các vật phẩm văn phòng liên quan và ngăn không cánh (như giá sách thông thường) cho những sách thường xuyên đọc, hay tra cứu. Cần lưu ý những tủ sách cao và mỏng cần làm chốt khóa trên đỉnh liên kết với tường để tránh việc tủ có thể nghiêng đổ ra ngoài gây nguy hiểm.

Nơi nghỉ ngơi

Với góc làm việc trong nhà (không nằm trong phòng ngủ), thì một chỗ nghỉ ngơi cũng rất cần thiết để có thể giải lao, ngả lưng hay… ngủ. Nếu là phòng có cửa ra vào và diện tích cho phép, hoàn toàn có thể đặt một chiếc giường nhỏ.

Trong các trường hợp khác, nên có một chiếc ghế nghỉ, giường gấp hay sofa dài, có thể kê đặt linh hoạt, dễ di chuyển hay bỏ đi khi cần diện tích cho phần khác. Việc nghỉ ngơi là rất cần thiết trong quá trình làm việc. Nơi nghỉ cũng có thể là nơi xem báo, đọc sách hay ngồi trò chuyện giữa các thành viên trong gia đình.

Tuy nhiên, khi góc làm việc là một không gian mở thì cần cân nhắc vị trí, hình dáng và chất liệu của đồ nội thất dành cho việc nghỉ ngơi này để làm cho không gian nội thất có giá trị thẩm mỹ, tránh việc “xung đột” giữa hai nội dung tưởng như không liên quan đến nhau này

Một số “phụ tùng” khác

Ở góc làm việc trong nhà cũng nên lưu ý trang bị một số “phụ tùng” cần thiết cho tính chất hoạt động của không gian này. Những thứ này có thể nhỏ và không ảnh hưởng đến diện tích, bố cục mặt bằng, hay cấu trúc không gian. Có thể trang bị những thứ này tùy nhu cầu, hoàn cảnh cụ thể và dễ dàng thay đổi. Chúng giúp cho công việc tốt hơn và sự “sinh hoạt” trong không gian này của người làm việc cũng tiện lợi hơn.

Một chiếc đèn bàn là cần thiết, dù người sử dụng dùng nhiều máy tính hơn là viết tay, thì cũng có lúc phải đọc, hay ghi chép. Một giỏ hay khay để giấy vụn, giấy loại cũng cần thiết. Nên có chỗ để nước uống nếu như không muốn phải đi xa. Và dù không cổ súy, thì những chủ nhân không gian này có thói quen hút thuốc khi làm việc hãy trang bị cho mình chiếc gạt tàn!

Thêm chút nữa: Không gian làm việc sẽ đẹp và mềm mại hơn nếu có màu xanh của cây cảnh hay một ít hoa.

Theo Kiến trúc & Đời sống