Thiết kế xanh mang thiên nhiên vào nội thất

Thiết kế nội thất khởi đi từ trải nghiệm của con người. Các nhà thiết kế lấy con người làm trung tâm, xem xét các nhu cầu về thể chất, tinh thần và cảm xúc của con người, để thực hiện các giải pháp.

Biophilia, tức thiết kế xanh, là phong cách thiết kế lấy cảm hứng từ thiên nhiên, góp phần nâng cao sức khỏe, an toàn cho người sử dụng công trình.

Thiết kế nội thất là câu chuyện gồm nhiều yếu tố, từ tính toán vật liệu xây dựng, đồ nội thất, vật dụng, thiết bị, ánh sáng, định hướng vị trí, đến công thái học, nhân trắc học, hành vi của con người. Thiết kế xanh tập trung vào trải nghiệm, các yếu tố thể chất và cảm giác ở từng thời điểm của người sử dụng. Phong cách này tác động vào cảm xúc, sức khỏe và cảm giác tổng thể của con người.

Biophilia là thuật ngữ về quan niệm cho rằng con người sinh ra đã có khuynh hướng kiếm tìm sự gắn kết với thiên nhiên. Nhà sinh vật học người Mỹ Edward O. Wilson sử dụng thuật ngữ này trong công trình nghiên cứu Biophilia (1984), với giả thuyết con người có khuynh hướng tập trung và gắn bó với thiên nhiên một phần là do di truyền.

Quan niệm của Wilson về môi trường bao gồm sự phụ thuộc thực tế của con người vào thiên nhiên; sự hài lòng có được từ sự tương tác trực tiếp với thiên nhiên; sức hấp dẫn vật chất của thiên nhiên, sự gắn bó của con người với thiên nhiên dưới dạng mối liên kết về mặt cảm xúc với cảnh quan và không gian. Nguyên tắc cốt lõi của Biophilia là kết nối con người với thiên nhiên, và nhờ đó, cải thiện chất lượng sống.

Trong thiết kế xanh, các kiến trúc sư đưa các đặc trưng của thế giới tự nhiên như nước, cây xanh và ánh sáng tự nhiên, hoặc các yếu tố như gỗ và đá, vào không gian xây dựng. Phong cách thiết kế này ưu tiên dùng các hệ thống và quy trình tự nhiên, hướng ra thiên nhiên. Điều này mang đến những lợi ích như giảm thiểu sự thay đổi nhịp tim, tránh tăng huyết áp và tăng hoạt động trong hệ thần kinh…

Với sự phát triển của khoa học công nghệ, con người và thế giới tự nhiên ngày càng rời xa nhau. Những tiến bộ khoa học trong thế kỷ XIX và XX đã thay đổi cách thức con người tương tác với thiên nhiên. Chúng ta ngày càng dành nhiều thời gian ở trong nhà hơn. Ngày nay, phần đông chúng ta dành gần 80-90% thời gian ở nhà, hoặc chỉ di chuyển từ nơi ở đến nơi làm việc.

Thiết kế xanh tạo ra những không gian giúp con người căng thẳng, đồng thời cải thiện chức năng nhận thức và khả năng sáng tạo. Các kiến trúc sư dùng nhiều chất liệu thiên nhiên vào nội thất, sử dụng các thành tố liên quan tới thực vật, tạo ra các mối quan hệ trực quan với thiên nhiên. Nhìn chung, thiết kế xanh được hiểu là bao gồm các lớp lang tự nhiên khác nhau thấm đẫm trong thiết kế nội thất.

Các lớp lang tự nhiên đó hướng đến phục vụ sức khỏe, niềm hạnh phúc của con người. Thiên nhiên hoặc các yếu tố tương tự tự nhiên được đưa vào không gian sống, bao gồm các kết nối thị giác, kích thích cảm giác không theo nhịp điệu, nhiệt độ và luồng không khí, ánh sáng động và sự hiện diện của nước.

Con người trong không gian xanh ấy có thể cảm nhận trực tiếp ánh sáng, không khí, thời tiết, trải nghiệm gián tiếp vật liệu tự nhiên, gợi nhớ thiên nhiên, trải nghiệm về không gian và địa điểm.

Lam Huê
theo ArchDaily