68% doanh nghiệp phải hủy hoặc trì hoãn kế hoạch vì thủ tục đất đai

Các thủ tục hành chính liên quan đến xây dựng, dù được cải thiện trong thời gian qua, vẫn chưa thực sự dễ dàng với doanh nghiệp. Các thủ tục khó khăn nhất gồm đất đai, giải phóng mặt bằng, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, quyết định chủ trương đầu tư…

Đây là nhận định của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) trong báo cáo “Chương trình cải cách môi trường kinh doanh Việt Nam: Góc nhìn từ doanh nghiệp”. Báo cáo vừa được công bố này nhằm đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết 02 năm 2020 và Nghị quyết 35 năm 2016 của Chính phủ.

Vấn đề lớn nhất là cán bộ giải quyết hồ sơ và các quy định

Theo VCCI, các doanh nghiệp dân doanh và các doanh nghiệp quy mô nhỏ gặp nhiều khó khăn hơn khi làm các thủ tục về xây dựng so với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp có quy mô lớn.

Chi phí không chính thức là vấn đề lớn nhất doanh nghiệp gặp phải. Nguyên nhân lớn nhất gây ra sự phiền hà của doanh nghiệp là cán bộ giải quyết hồ sơ và các quy định của pháp luật.

Vấn đề cấp phép xây dựng được doanh nghiệp đánh giá giảm điểm trong năm 2020 so với năm 2019, dù vẫn cao hơn so với năm 2017 và 2018. Điều này cho thấy tốc độ cải cách trong lĩnh vực này cần được duy trì và đẩy mạnh hơn nữa.

Nghị quyết 02 năm 2020 yêu cầu tăng cường kỷ luật khi làm thủ tục hành chính về xây dựng, rút ngắn thời gian cấp phép và thanh tra, kiểm tra không quá 50 ngày và phải áp dụng quản lý rủi ro. Tuy nhiên, nhiều nội dung yêu cầu này chưa được thực hiện và các doanh nghiệp không cảm nhận được tác động tích cực từ các biện pháp này.

Theo VCCI, chỉ số đăng ký bất động sản và quản lý đất đai hầu như không có sự thay đổi điểm số qua nhiều năm thực hiện Nghị quyết 19 và Nghị quyết 02. Mức độ cải thiện lĩnh vực đăng ký tài sản năm 2020 giảm điểm đôi chút so năm 2019, từ mức 60,7% xuống còn 60,2%.

70% doanh nghiệp gặp khó khăn về thủ tục đất đai

“Việc thực hiện thủ tục về đất đai vẫn còn nhiều khó khăn và chưa được chú trọng cải thiện thực tế trong năm 2020. Tỷ lệ doanh nghiệp không gặp khó khăn về thủ tục đất đai trong 2 năm qua giảm từ 39% năm 2019 xuống 29% năm 2020”, VCCI cho biết.

Các khó khăn có thể kể đến là cán bộ không hướng dẫn đầy đủ, chi tiết (với 18% doanh nghiệp gặp phải), việc xác định giá trị quyền sử dụng đất mất nhiều thời gian (16%) và quy trình, thủ tục giải quyết hồ sơ không đúng quy định (12%).

Việc cung cấp thông tin về đất đai được cải thiện trong năm 2020 so với năm 2019. Tỷ lệ doanh nghiệp cho rằng thông tin về đất đai không được cung cấp một cách thuận lợi, nhanh chóng đã giảm từ mức 32,65% năm 2019 xuống còn 30,19% năm 2020.

Đáng chú ý, nhóm thực hiện báo cáo đề nghị các doanh nghiệp cho biết việc thực hiện thủ tục đất đai ảnh hưởng như thế nào đến kế hoạch sản xuất kinh doanh. Các lựa chọn đáp án gồm: phải hủy bỏ kế hoạch sản xuất kinh doanh, trì hoãn, không có ảnh hưởng gì, góp phần đẩy nhanh kế hoạch kinh doanh.

Kết quả, theo VCCI, có đến 70% doanh nghiệp trả lời gặp khó khăn trong quá trình thực hiện thủ tục đất đai, 68% doanh nghiệp cho biết phải hủy bỏ hoặc trì hoãn kế hoạch sản xuất kinh doanh khi gặp các khó khăn trong quá trình làm thủ tục đất đai.

Xem đầy đủ báo cáo tại đây