Sau 3 năm đất quy hoạch vẫn ‘treo’, người dân được quyền xây dựng

> Giá đất Bình Chánh tăng vọt trước quy hoạch lên quận

Với nhiều điều khoản thay đổi trong Luật Xây dựng sửa đổi 2020 có hiệu lực từ ngày 1/1/2021, người dân có thể được phép xây dựng trên đất quy hoạch treo.

Luật Xây dựng không có khái niệm quy hoạch treo. Thực tế, quy hoạch treo được hiểu là tình trạng đất đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định, ghi trong kế hoạch sử dụng cho một hoặc nhiều mục đích khác nhau, đã có công bố sẽ thu hồi để thực hiện kế hoạch, nhưng vẫn không thực hiện đúng tiến độ, kế hoạch.

Nhằm ngăn chặn tình trạng các dự án treo, điểm i, khoản 1, điều 64, Luật Đất đai 2013 quy định: đất được Nhà nước giao, cho thuê để thực hiện dự án đầu tư mà không được sử dụng trong thời hạn 12 tháng liên tục hoặc tiến độ sử dụng đất chậm 24 tháng so với tiến độ ghi trong dự án đầu tư kể từ khi nhận bàn giao đất trên thực địa phải đưa đất vào sử dụng.

Trường hợp không đưa đất vào sử dụng thì chủ đầu tư được gia hạn sử dụng 24 tháng và phải nộp cho Nhà nước khoản tiền tương ứng với mức tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với thời gian chậm tiến độ thực hiện dự án trong thời gian này.

Hết thời hạn được gia hạn mà chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng thì Nhà nước thu hồi đất mà không bồi thường về đất và tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp do bất khả kháng.

Luật Xây dựng 2014 cấm nhà ở riêng lẻ thuộc khu vực trên thì không được xây dựng mới, chỉ được phép sửa chữa, cải tạo nếu có giấy phép. Cụ thể, khoản 5, điều 94, Luật Xây dựng 2014 quy định về điều kiện cấp giấy phép xây dựng có thời hạn: “Đối với công trình, nhà ở riêng lẻ thuộc khu vực đã có quy hoạch phân khu xây dựng được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và có kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì không cấp giấy phép xây dựng có thời hạn cho việc xây dựng mới mà chỉ cấp giấy phép xây dựng có thời hạn để sửa chữa, cải tạo”.

Luật Xây dựng sửa đổi 2020 có hiệu lực từ ngày 1/1/2021 có những điều chỉnh có lợi cho người dân sinh sống tại các khu vực này. Cụ thể, tại mục 5, khoản 33, điều 1 quy định: “Trường hợp sau 3 năm kể từ ngày công bố kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện, cơ quan nhà nước có thẩm quyền chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa cho phép chuyển mục đích sử dụng đất theo kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện đã được công bố mà không điều chỉnh, hủy bỏ hoặc có điều chỉnh, hủy bỏ nhưng không công bố việc điều chỉnh, hủy bỏ kế hoạch sử dụng đất hàng năm của cấp huyện thì người sử dụng đất được quyền đề nghị cấp giấy phép xây dựng có thời hạn theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 điều này”.

Như vậy, từ ngày 1/1/2021, sau 3 năm nếu đất vẫn thuộc diện quy hoạch nhưng cơ quan có thẩm quyền chưa thu hồi đất để thực hiện dự án (quy hoạch treo) thì người sử dụng đất được quyền đề nghị cấp giấy phép xây dựng có thời hạn.